عناصر همراه حکمت
1- امام علی (علیه السلام) میفرمایند:
قُرِنَتِ الْعِصْمَةُ بِالْحِكْمَةِ وَ كُلَّما قَوِیَتِ الْحِكْمَةُ ضَعُفتِ الشَّهْوَةُ.
حكمت، با عصمت و پاكدامنی همراه است و هرگاه كه حكمت در آدمی تقویت شود، شهوت او تضعیف میگردد.
«غررالحكم، ح 634»
2- امیرالمومنین (علیه السلام) فرمودهاند:
مَنْ اُلْهِمَ الْعِصْمَةَ أمِنَ الزَّلَلَ؛
كسی كه متصفت به پاكدامنی است، از لغزشها مصون میماند.
«غررالحكم، ح 7338»
3- امام علی (علیه السلام) میفرمایند:
مِنَ الْعِصْمَةِ تَعَذُّرُ الْمَعاصی؛
معذور بودن از ارتکاب گناه، مایه عصمت و پاكدامنی است.
«غررالحكم، ح 7339»
تحمل کدام نوع صبر آسانتر است؟
4- امیرالمومنین (علیه السلام) بیان میکنند:
أیُّها النّاس اتَّقُوا اللهَ فَإنَّ الصَّبْرَ عَلی التَّقْوی أهْوَنُ مِنَ الصَّبْرِ عَلی عَذابِ اللهِ؛
ای مردم، در برابر خواهشهای نفسانی صابر باشید و تقوی را پیشه خود سازید زیرا صبر بر تقوی، آسان تر است از صبر بر كیفر الهی.
«تحف العقول، ص 157»
5- امام علی (علیه السلام) میفرمایند:
صِیامُ الْقَلْبِ عَنِ الْفِكْرِ فِی الْآثامِ أفْضَلُ مِنْ صِیامِ الْمَرْءِ عَنِ الطَّعامِ؛
بازداشتن دل از افكار ناشایسته، بهتر است از روزهداری و خودداری از خوردن غذا.
«وسایل الشیعه، ج 5، ص 37»
ثمره عفت و پاکدامنی
6- امیرالمومنین (علیه السلام) بیان میکنند:
َمَرةُ العِفَّةِ الصّیانَةُ؛
ثمرة عفت و پاكدامنی، محفوظ ماندن از گناه می باشد.
«تصنیف غرر الحكم، ص 256، ح 5423»
7- امام علی (علیه السلام) میفرمایند:
إذا كَثُرَتْ المَقْدِرَةُ قَلَّتِ الشَّهْوَةُ؛
وقتی دسترسی به حلال میسر شود، شهوت درونی كمتر میشود.
«نهج البلاغه، حکمت 237»
8- امام علی (علیه السّلام) فرمودند:
العِفَّةُ تُضَعِّفُ الشَّهوَةَ؛
عفت و پاكدامنی شهوت را تضعیف میكند.
«تصنیف غرر الحكم، ص 256، ح 5421»
زكات زیبایی در چیست؟
9- امام علی (علیه السّلام) فرمودند:
افضَلُ العبادَةِ العِفافُ؛
عفت و پاكدامنی، برترین عبادات است.
«الكافی، ج 2، ص 79»
10- امام علی (علیه السّلام) فرمودند:
زكاةُ الجمالِ العِفافُ؛
زكات زیبایی، عفت و پاكدامنی است.
«تصنیف غررالحكم، ص 256، ح 5409»
عامل پایداری زیبایی زن چیست؟
11- امام علی (علیه السلام) فرمودند:
صِیانَةُ المَرأةِ أنعَمُ لِحالِها وَ أدوَمُ لِجَمالِها؛
محفوظ داشتن زن، به حال او مفیدتر، و براى زیبایىاش پایدارتر است .
«غرر الحكم و درر الكلم، حدیث5820»
12- امام علی (علیه السلام) میفرمایند:
مَنْ كَرُمَتْ عَلَیْهِ نَفْسُهُ هانَتْ عَلَیْهِ شَهَواتُهُ؛
كسی كه نفس خود را گرامی بدارد، شهوات و خواستهای نفسانی در پیش او حقیر و بی ارزش خواهد بود.
«نهج البلاغه، حكمت 449»
13- امام علی (علیه السلام) میفرمایند:
ألْإعْتِبارُ یُفِیدُ الْعِصْمَةَ؛
عبرت گرفتن، باعث پاكدامنی و عدم آلودگی است.
«میزان الحكمة، ج 6، باب عصمت»
14- امام علی (علیه السلام) فرمودند:
فَعَصَمَ السُّعَداءَ بِالاِیمانِ؛
انسان های پاكدامن و سعادتمند بوسیله ایمان به خدا به این صفت نائل آمده اند.
« میزان الحكمة، ج 6، باب عصمت»
15- امام علی (علیه السلام) میفرمایند:
لا فاقَةَ مَعَ عِفافٍ؛
با وجود پاكدامنی، فقر و ناداری نیست.
«غررالحكم، ح 5430»
یاری ولی خدا با...
16- امیرالمومنین (علیه السلام) به عثمان بن حنیف، استاندار خود در بصره فرمودند:
...أعِینُونِی بِوَرَعٍ وَ اجْتِهادٍ وَ عِفَّةٍ وَ سَدادٍ؛
... مرا با ورع و پارسائی، تلاش و کوشش، عفت و پاكدامنی و پیمودن راه صحیح، یاری دهید.
«نهج البلاغه، نامه 45»
17- امام علی (علیه السلام) فرمودند:
مِنْ كَمالِ النِّعْمَةِ التَّحَلِّی بِالسَّخاءِ وَ التَّعَفُّفِ؛
كمال نعمت الهی آراستگی به سخاوت و عفت و پاكدامنی است.
«غرر الحكم، ح 5417»
18- مولای متقیان (علیه السلام) فرمودند:
الْفَضائِلُ أرْبَعَةٌ أجْناسٍ: أحَدُها: الْحِكْمَةُ وَ قَوامُها فی الْفِكرِ. وَ الثّانِی: الْعِفَّةُ وَ قَوامُها فِی الشَّهْوَةِ وَ الثَّالِثُ: الْقُوَّةُ وَ قَوامُها فِی الْغَضَبِ. و الرّابعُ: الْعَدْل وَ قَوامُها فِی اعْتِدالِ قُوَی النَّفْسِ؛
فضایل بر چهار گونهاند:
1- حكمت كه موضوع آن فكر است، 2- عفت كه موضوع آن شهوت است، 3- قوه و نیرو كه موضوع آن غضب است، 4- عدالت كه موضوع آن اعتدال نفسانی است.
«بحار الانوار، ج 78، ص 81»
پاداشی که با پاداش مجاهد شهید برابری میکند
19- امیرالمومنین علی (ع) بیان میکنند:
مَالْمُجاهِدُ الشَّهِیدُ عِنْدَ اللهِ بِأعْظَمَ أجْراً مِمَّنْ قَدَرَ فَعَفَّ لَكادَ الْعَفِیفُ أنْ یَكُونَ مَلَكاً مِنَ الْمَلائِكَةِ؛
پاداش مجاهد شهید از انسان پاكدامنی كه می تواند گناه كند، ولی بر اثر پاكدامنی از آن پرهیز میكند، بیشتر نیست و چه بسا كه انسان پاكدامن و عفیف در شمار فرشتگان الهی باشد.
«نهج البلاغه، حكمت 474»
20- امام علی (علیه السلام) فرمودند:
یَظْهَرُ فی آخَرِ الزّمانِ و اقْتِرابِ السّاعَةِ - وَ هُوَ شرّ الازمِنَةِ - نِسْوَةٌ كاشِفاتٌ، عاریاتٌ مُتَبَرِّجاتُ ...؛
در آخر الزمان و نزدیكیهای قیامت - كه بدترین زمانها خواهد بود - زنان حجابهای خود را برخواهند داشت و بدنهایشان را به نامحرمان نشان خواهند داد و سرهای خود را زینت نموده در معرض دید نامحرمان قرار میدهند، اینها از دین خارج شده و در انواع فتنه ها داخل خواهند شد، به شهوات تمایل دارند و به سمت لذتهای زود گذر شتاب میكنند، حرامهای الهی را حلال خواهند شمرد و آنها جایگاه ابدیشان جهنم است.
«من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 390»
21- امام علی - علیه السّلام - فرمودند:
رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) فرمودند: ... و رایتُ اِمرَاةً تاكُلُ لحمَ جَسَدِها و النّار توقَدُ مِنْ تَحتِها ... فاِنَّها كانَتْ تَزیّنُ بَدَنها للنّاس ... ؛
در شب معراج زنانی را دیدم كه گوشت بدن خود را میخوردند در حالیكه آتش جهنم از زیر آنها شعله ور بود ... همانا آنها كسانی هستند كه خود را برای مردم نامحرم زینت میكنند.
«بحار الانوار، ج 8، ص 309»
دعای پیامبر در حق زنانی که شلوار میپوشند
22- امام على (علیهالسلام ) فرمودند:
كنتُ قاعدا فی البَقیعِ مَع رسولِ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم فی یَومِ دَجْنٍ ومَطَرٍ، إذ مَرَّتِ امْرَأةٌ على حِمار، فَهَوتْ یدُ الحِمارِ فی وَهْدَةٍ فسَقَطَتِ المَرأةُ، فأعْرَضَ النّبیُّ صلى الله علیه و آله و سلّم بوجهِهِ، قالوا: یا رسولَ اللّه، إنّها مُتَسَرْوِلَةٌ. قالَ: اللّهُمَّ اغْفِرْ للمُتَسرْوِلاتِ ثلاثا یا أَیُّها النّاسُ، اتَّخِذوا السَّراویلاتِ فإنَّها مِن أسْتَرِ ثِیابِكُم، وحَصِّنوا بِها نِساءَكُم إذا خَرَجْنَ؛
من و پیامبر در یك روز ابرى و بارانى در بقیع نشسته بودیم كه زنى سوار بر الاغ از آن جا گذشت و دست الاغش در گودالى فرو رفت و زن به زمین افتاد. پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلّم) رویش را برگرداند.
حاضران عرض كردند: اى رسول خدا! آن زن شلوار به پا دارد. پیامبر سه بار فرمود: خدایا ! زنان شلوار پوش را بیامرز. اى مردم! شلوار بپوشید كه شلوار پوشاترین جامههاى شماست و زنان خود را در موقعى كه بیرون مىآیند با شلوار حفظ كنید .
تنبیه الخواطر، 2 / 78؛ منتخب میزان الحكمه، 130